سوزان پینکر روانشناس برجسته کانادایی و نویسنده کتاب «اثر دهکده» که سمینارهای مختلفی را در TED برگزار میکند، یک پرسش جالب را در برنامه خود مطرح می کند:
برای تجربه یک زندگی طولانی و این که بیش از 100 سال عمر کنید به چه چیزی نیاز دارید؟
پینکر در بخشی از پژوهش های خود ضمن بررسی مسائل ژنتیکی دریافت که ژن ها نقشی 25 درصدی در طول عمر انسان ایفا میکنند و 75 درصد بقیه با سبک زندگی افراد مرتبط است.
پینکر برای نگارش کتاب خود پژوهشهای مختلفی انجام داد که یکی از آنها بررسی زندگی ساکنان جزیره ساردینیا در ایتالیا بود. ساردینیا یکی از پنج مکانی در جهان است که به نام نقاط آبی (Blue Zones) شناخته میشوند.
در کنار جزیره ساردینیا، شهر نیکویا در کاستاریکا، جزیره ایکاریا در یونان، جزیره اوکیناوا در ژاپن و شهر لوما لیندا در کالیفرنیا بهترین مکانها در جهان برای تجربه عمری طولانی و زندگی بیش از 100 سال هستند.
پینکر همچنین پژوهشی آکادمیک که توسط جولیان هولت لانستد، پژوهشگر در دانشگاه بریگام یانگ، با هدف بررسی تاثیر روابط اجتماعی بر کیفیت زندگی و طول عمر انجام شده بود را مد نظر قرار داد. پینکر دادههای برخی مطالعات دیگر را برای درک و توضیح مفاهیم کلیدی و پیشبینیکنندههای مرتبط با یادگیری، شادی، تابآوری و طول عمر را نیز بررسی کرد.
لانستد طی یک سری مطالعات که شامل بررسی دادههای دهها هزار نفر از افراد میانسال میشد، پاسخ به این پرسش که «چه زمانی قرار است بمیرم و چگونه می توانم آن را به تاخیر بیندازم؟» را مد نظر قرار داده بود.
لانستد طی مطالعه خود جنبههای مختلف سبک زندگی افراد از جمله رژیم غذایی، ورزش، وضعیت تاهل، این که هر چند وقت یک بار به پزشک مراجعه میکنند، این که سیگار میکشند یا نوشیدنی الکلی مصرف میکنند و برخی موارد دیگر را مورد بررسی قرار داد. وی تمام دادهها را ثبت کرده و سپس همراه با تیم پژوهشی خود هفت سال صبر کردند تا ببینند کدام یک از شرکتکنندگان زنده میمانند و پاسخ به این پرسش که چه عواملی احتمال مرگ این افراد را بیشتر کاهش داده است را بررسی کردند.
هوای پاک در انتهای این فهرست قرار دارد که عاملی چندان قوی محسوب نمیشود. در جایگاه بعدی این که افراد تا چه اندازه خوب به پرفشاری خون خود رسیدگی کردهاند، قرار دارد. چاق یا لاغر بودن در جایگاه بعدی قرار گرفته که هنوز هم عامل قوی محسوب نمیشود. میزان ورزش، عامل بعدی بوده که یک عامل متوسط محسوب میشود. این که یک رویداد قلبی داشته و در حال بازتوانی و ورزش هستید، در جایگاه بعدی قرار دارد. دریافت واکسن آنفلوآنزا جایگاه پنجم را به خود اختصاص داده است. آیا فکر میکردید که زدن واکسن آنفلوآنزا بتواند بیشتر از ورزش از شما محافظت کند؟! عدم مصرف نوشیدنیهای الکلی یا ترک آنها و سیگار نکشیدن یا ترک آن در جایگاههای بعدی قرار دارند.
اما دو جایگاه نخست درباره عوامل تاثیرگذار بر طول عمر را دو ویژگی زندگی اجتماعی انسانها به خود اختصاص دادهاند. در جایگاه دوم، روابط نزدیک افراد قرار دارد. اینها افرادی هستند که به عنوان نمونه برای قرض گرفتن پول میتوانید با آنها تماس بگیرید، زمانی که احساس بیماری میکنید با پزشک تماس میگیرند یا شما را به بیمارستان میبرند، یا زمانی که با بحرانهای روحی مواجه هستید، میتوانید برای بهبود شرایط خود به آنها تکیه کنید. و در جایگاه نخست، یکپارچگی اجتماعی قرار دارد. این به معنای آن است که در طول روز چقدر با مردم در ارتباط هستید، با چند نفر صحبت میکنید، و این شامل همه افرادی که روزانه با آنها در ارتباط هستید، مانند صاحب کافهای که در آنجا قهوه میخورید یا نامهرسان می شود و نه فقط افرادی که به شما نزدیک هستند.
به گفته پینکر، ارتباط رو در رو موجب ترشح انتقالدهندههای عصبی در بدن میشود و این شرایط میتواند در زمان حال و آینده از شما محافظت کند. از این رو، موارد سادهای مانند برقراری ارتباط چشمی با یک نفر، دست دادن، و بغل کردن افراد برای ترشح اکسیتوسین در بدن، کافی است که سطح اعتماد شما را افزایش داده و سطوح هورمون کورتیزول را کاهش میدهد. با کاهش کورتیزول، سطوح استرس شما نیز کم میشود. همچنین ترشح هورمونی دیگر به نام دوپامین در بدن میتواند به شکلگیری احساس خوب و کاهش درد کمک کند.
در نتیجه، زندگی اجتماعی شما ممکن است راز یک زندگی طولانیتر باشد.
ترجمه: محمدمهدی حیدرپور
منبع: عصر ایران